ไฟป่าเชียงใหม่

ภารกิจที่ชาวบ้านหมู่บ้านผาหมอนต้องร่วมกันทำในช่วงนั้น คือ การทำแนวกันไฟให้ไปบรรจบกับหมู่บ้านอีกแห่งในลักษณะเป็นวงกลมล้อมรอบหมู่บ้าน พจนีย์เล่าว่า ที่บ้านผาหมอนมีผู้หญิงแม่บ้าน 5 คน ร่วมออกไปดับไฟกับผู้ชายในหมู่บ้านอีกราว 25 คน การไปยังจุดที่ต้องทำแนวกันไฟเป็นพื้นที่ที่ต้องเดินขึ้นดอย ไม่มีถนน และรถเข้าถึงไม่ได้ พวกเธอต้องเดินเท้าขึ้นไปไม่ต่างกับผู้ชาย ด้วยเครื่องป้องกันที่มีแค่รองเท้าบูทและหน้ากากสำหรับป้องกันควันไฟ

“8 โมงครึ่ง ต้องเดินจากบ้าน ที่ที่ต้องไปเลยหมู่บ้านขึ้นไปเดินไปประมาณหนึ่งชั่วโมง ชาวบ้านจะไม่ค่อยมีอุปกรณ์เท่าไหร่ เพราะไม่มีหน่วยงานไหนมาช่วย มีเสียม จอบ มีด เท่านั้น แต่ก็ดับได้ เพราะเราใช้วิธีเอากิ่งไม้ที่แข็งแรงหน่อยมาทำเป็นแนวกันไฟ”

การออกไปสกัดไฟป่าสองครั้งที่ผ่านมาในปีนี้ เธอออกไปครั้งหนึ่งราว 2-3 ชั่วโมง ชาวบ้านจะพกข้าวห่อเพื่อเป็นอาหารกลางวันไปรับประทานกันเอง วันใดที่ต้องทำแนวกันไฟยาวก็กลับมาถึงหมู่บ้านราวบ่ายสาม และมีครั้งหนึ่งที่ต้องระดมคนไปดับไฟป่ากลางดึกอีกครั้ง

“ที่เราทำไม่ได้คิดถึงส่วนไหน เราทำเพราะบ้านเราเท่านั้น ถ้ารอเจ้าหน้าที่ไฟอาจจะไหม้เยอะกว่านี้ เพราะเขามีคนไม่เยอะ ถ้าเราลงไปเอง วันสองวันก็ดับแล้ว”

อย่างไรก็ตาม ขณะนี้ไฟป่าที่บ้านผาหมอนยังอยู่ในระยะเฝ้าระวัง พจนีย์บอกว่าหมู่บ้านของเธอยังดีที่ไฟป่าไม่รุนแรงมากเท่าหมู่บ้านอื่น ที่เจอไฟป่าบ่อยถึงปีละ 3-4 ครั้ง ส่วนเรื่องความปลอดภัย เธอบอกว่าชาวบ้านทุกคนที่ไปดับไฟจะช่วยกันระวัง จุดไหนอันตรายก็บอกกันให้ไม่เข้าใกล้ แต่ข่าวการเสียชีวิตของชาวบ้านที่ออกไปดับไฟก็สร้างความกังวลกับเธอเช่นกัน

“เราไม่แน่ใจเลยว่าลมจะพัดมาทางทิศไหน ถ้าลมเกิดตีมาตรงหน้าเราก็คงเสร็จเลย” พจนีย์กล่าว

 

หญิงชาวกะเหรี่ยงปกาเกอะญอคนนี้ ยังบอกอีกว่า สิ่งที่ชาวบ้านต้องการคือ หน้ากากเพื่อใส่ป้องกันขณะออกไปดับไฟ เนื่องจากต้องเผชิญกับควันจำนวนมาก พจนีย์ซึ่งมีโรคประจำตัวเป็นภูมิแพ้อยู่แล้วบอกว่า แต่ละครั้งที่กลับมาก็เกิดอาการคล้ายหวัด เช่นเดียวกับลูกของเธอและเด็ก ๆ ในหมู่บ้าน นอกจากนี้ชาวบ้านยังต้องจัดกำลังลาดตระเวนและคนดูแลแนวกันไฟ หากรัฐสามารถช่วยได้ก็น่าจะเป็นการสนับสนุนชาวบ้านได้

“เป็นห่วงลูกเกี่ยวกับสุขภาพ เพราะจริง ๆ ดอยอินทนนท์ ถ้าไม่มีไฟป่าอากาศจะดีมาก ขนาดเดือน เม.ย. อุณหภูมิข้างล่าง 40 กว่าองศา ที่นี่ 30 กว่า ๆ กลางคืนยังหนาวอยู่ ปัญหาเกิดจากไฟป่าอย่างเดียวทำให้ทั้ง ผู้ใหญ่และเด็กสุขภาพแย่”